Berichten over Intensive Care opnames haalden nog nooit zo vaak het nieuws als in het afgelopen jaar. Door het coronavirus stegen de IC-patiënten explosief naar een hoogtepunt van 1424 patiënten op 7 april 2020. De overheid had geen andere keus dan alles uit de kast te trekken om de groei van IC-opnames tegen te gaan. Het ingrijpen van de overheid bleek uiteindelijk succesvol, op 22 juni was het aantal IC-patiënten gedaald naar 59 en waren er voor het eerst sinds 6 maart nul coronadoden. De daling duurde voort en op 30 juli 2020 waren er nog maar 14 coronapatiënten op de IC’s. Een laagterecord. Sindsdien liep de IC opname langzaam op en bleef het schommelen rond de 40 opnames. Sinds september stijgen de opnames echter weer flink en inmiddels heeft de overheid op 13 oktober nieuwe strenge maatregelen getroffen.
Er wordt niet alleen keihard gewerkt om nieuwe opnames te voorkomen maar er wordt nu ook gekeken hoe coronapatiënten na een IC-opname herstellen. Verrassend genoeg lijken deze restklachten sterk op de klachten van fibromyalgie. Wat is er aan de hand?
Post-ic-syndroom
Jaarlijks komen er 80.000 mensen op de IC terecht. Deze 80.000 mensen hebben 24 uur per dag speciale zorg nodig omdat ze een levensbedreigende aandoening hebben. Gelukkig overleefd 90% van de mensen de IC-opname. Van deze overlevers ontwikkelt 70% chronische klachten die fibromyalgiepatiënten direct zullen herkennen. Het gaat namelijk om pijn, vermoeidheid, concentratieproblemen, geheugenproblemen en moeite met prikkelverwerking. Artsen en patiënten staan er vaak niet bij stil dat deze chronische klachten zijn ontstaan na een IC-opname. Hierdoor zijn deze klachten nooit gezien als een aparte aandoening en kwam er pas in 2012 een naam voor. Amerikaanse wetenschappers noemde de aandoening post-ic-syndroom.
De pijn
Door de noodzakelijke behandeling op de IC, waaronder het gebruik van medicatie, kan er spier- en zenuwpijn ontstaan. De pijn die daaruit voortkomt noemen we neuropathische pijn, pijn die veroorzaakt wordt door schade aan de zenuwen. Het gaat om zeer doordringende pijn, alsof je benen in vuur en vlam staan of alsof er stroomschokken door je armen schieten. Ook deze pijnklachten kunnen nooit meer weg gaan net zoals bij fibromyalgie. De aandoening waarvoor mensen op de IC terecht komen en de duur van de IC-opname beïnvloeden de ernst van de chronische pijn en de andere klachten.
De spieren
De IC-patiënten hebben lang in een ziekenhuisbed moeten liggen en hebben spierverslappers en narcosemiddelen gekregen. Dit zorgt ervoor dat de spieren in hoeveelheid afnemen en zelfs beschadigd kunnen raken. We staan er niet bij stil maar bij het slikken en ademen hebben we ook onze spieren nodig. Ook zijn er door de ernstige coronaklachten veel schadelijke stoffen in de bloedbaan terecht gekomen. Deze stoffen zorgen voor schade in de spieren en in het zenuwstelsel. Het herstellen van deze spierklachten blijkt in de praktijk erg moeilijk. IC-patiënten blijven op de lange termijn moeite houden met spierzwakte en spierpijn ook al sporten ze veel om de spierkracht weer op te bouwen. Ook bij fibromyalgie zien we dit verloop, ondanks krachtoefeningen blijven de spierzwakte en spierpijn bestaan.
Vermoeidheid
Doordat het lichaam lang op een IC-bed heeft gelegen is de spierkracht snel afgenomen. Ook is het lichaam stijf geworden en kunnen de gewrichten stram aanvoelen. Het strijden tegen de levensbedreigende ziekte heeft bakken met energie gekost en verslechtert de algemene conditie. Dit alles bij elkaar zorgt ervoor dat het lichaam uitgeput raakt. Herstellen hiervan kost veel tijd en kan zelfs een chronisch karakter krijgen net zoals bij fibromyalgie.
Concentratie en geheugen
Ook de hersenen kunnen aangetast worden door een IC-opname. Het is nog onduidelijk hoe dit komt maar men vermoedt dat de verstoring van de hormoonhuishouding een rol speelt. Een andere oorzaak kan zijn dat de ontstekingsstofjes naar de hersenen reizen en daar problemen veroorzaken. Die stofjes horen daar niet te zijn en kunnen de zenuwcellen in het brein ontregelen. De klachten die hierdoor ontstaan zijn divers. Mensen kunnen opeens niet meer goed rekenen of hebben woordvindproblemen. Het lezen van een boek kan een hele opgave worden omdat de zinnen slecht te onthouden zijn. De aandacht kan ook flink afgenomen zijn waardoor het moeilijk is om nieuwe dingen te leren of gesprekken te volgen.
Delier
Worden de hersenen getroffen tijdens een IC-opname dan kunnen mensen ernstig verward uit de narcose komen. We spreken dan van een delier. Naast bovenstaande oorzaken kunnen ook bloedpropjes een delier veroorzaken. Doordat de patiënten niet meer bewegen omdat ze lange tijd in bed liggen kunnen er bloedstolsels in het lichaam ontstaan. Als deze stolsels de hersenen in schieten dan krijgen de hersencellen te weinig zuurstof met een delier of zelfs een herseninfarct tot gevolg. Als mensen een delier hebben gehad dan zijn hun chronische klachten vele malen heviger. Ook is de kans op dementie vergroot. Het is dus niet zo gek dat door al deze cognitieve en lichamelijke problemen 33% van de IC-patiënten na 5 jaar nog steeds niet in staat is om te werken.
Behandeling Fibromyalgie
Net zoals fibromyalgie is post-ic-syndroom een wereldwijd onderschat en onbegrepen probleem. Artsen proberen beide aandoeningen te verhelpen maar slagen daar nog niet in. Vanuit de praktijk is bekend dat het herstellen van de hormoonbalans en het toedienen van vitaminen en mineralen waaronder vitamine D3 bij post-ic-syndroom tot goede resultaten kan leiden. Dit is echter nog niet wetenschappelijk onderzocht maar er is hoop. Het kan namelijk niet anders dan dat de komende jaren veel onderzoeksgeld vrij zal komen om te onderzoeken hoe coronapatiënten het beste herstellen na een IC-opname. Het zou het Fibrocentrum niet verbazen dat de nieuwe behandelingen die daaruit voortkomen ook de fibromyalgiepatiënt zouden kunnen helpen. Het Fibrocentrum blijft deze ontwikkelingen op de voet volgen!
Bronnen:
Proclaimer: wij hebben onze uiterste beste gedaan om correcte informatie te verstrekken. Als u fouten constateert dan waarderen wij het zeer als u contact met ons opneemt doormiddel van het contactformulier zodat wij de fouten snel kunnen verbeteren.
